Şifalı Bitkiler
Kişniş Nedir, Hangi Yemeklerde Kullanılır, Faydaları Nelerdir?
Kişniş; anavatanı Akdeniz olan, tohumları ve kurutulmuş hali baharat olarak kullanılan, maydanozgiller familyasına ait bir bitki türüdür. Ülkemizde de yetişen kişnişin gövdesi ve yaprakları yemeklerde kullanılabilir. Kişniş otu veya aş otu olarak da adlandırılan kişniş, hem kültür bitkisi, hem de yabani bitki olarak yetişir. Boyu yaklaşık 60 cm’ye kadar çıkabilen otsu bir bitkidir. Ayrıca gövdesi yuvarlak kesitli, dallara ayrılan ve soluk yeşil renkli bir yapısı vardır. Kişnişin alt ve üst tarafında bulunan yapraklar değişik görüntülerde olabilir.
Kişniş Nedir, Kişnişin Faydaları, Kişniş Hangi Yemeklerde Kullanılır, Kişniş Çayı Nasıl Hazırlanır, Kişnişin Yan Etkileri Nelerdir?
Çok da hoş olmayan bir kokusu ve hafif tüyleri olan kişnişin üst bölgesindeki yaprakları tıpkı bir ip gibi dizilidir. Yaz başında açmaya başlayan beyaz veya açık mor renkli çiçekleri olgunlaştığında, 2 ila 7 mm arasında yuvarlak, kuru ve açık kahverengi meyvelere dönüşür. Kişniş; hafif toprakları ve bol güneşli yerleri seven, sonbaharda ekilerek yetiştirilen bir bitkidir. Bu bitkinin tohumları; baharat olarak çorba ve yemeklerde, pastacılık sektöründe, kişniş şekeri yapımında ve içki sanayiinde kullanılır. Körpe yaprakları ise, bazı bölgelerde güveçlere ve salatalara katılır. Bunların yanı sıra, kişniş kökü ve gövdesi pişirilerek de yenebilir.
Kişnişin Faydaları Nelerdir, Hangi Hastalıklara İyi gelir?
- Mide: Sindirimi kolaylaştıran kişniş, metabolizmayı çalıştırır ve gastrit, mide ülseri gibi rahatsızlıklara iyi gelir.
- Hafıza: Kişniş, içerdiği vitaminler sayesinde kişiyi yaşlılığa bağlı olarak ortaya çıkan hafıza kaybı ve unutkanlık gibi vakalardan korur.
- İştah Açar: Kişniş bitkisi, bilhassa çocuklarda iştah kaybını azaltır ve kişiyi beslenme alışkanlığına teşvik eder.
- Cinsel Güç Üzerine Etkisi: Bilhassa 40’lı yaşlardan sonra görülen cinsel isteksizlik ve yoksunluk gibi durumlara karşı koruma sağlar ve kişinin daha iyi hissetmesine yardımcı olur.
- Adeti Düzene Sokar: Eğer devamlı olarak adet düzensizliğiniz varsa, kişniş tüketebilir ve adet döngüsünün düzene girmesini sağlayabilirsiniz.
Kişniş, yukarıda saydıklarımızın yanı sıra şu hastalıklara karşı da iyi gelmektedir;
- Sinirleri yatıştırır,
- Midedeki zararlı gazları önler,
- Karın ve sinirsel baş ağrılarını giderir,
- Hazımsızlık sorununu yok eder,
- Mide bulantısı ve kusma vakalarını giderir,
- Sinirleri ve migren ataklarını hafifletir,
- Bağırsak gazlarını önler,
- Cildi nemlendirir.
Kişniş Nasıl ve Hangi Yemeklerde Kullanılır?
Kişniş bitkisinin yaprakları (taze) salata ve çorbalarda kullanılabilir, ayrıca kişniş tohumunu balık ve et yemeklerinde de kullanabilirsiniz. Taze kişnişi haşladıktan sonra üstüne yoğurt dökerek ya da çayını hazırlayarak da tüketebilirsiniz. Kişniş çayı hazırlamak için; 1 tatlı kaşığı kişniş tohumunu ezin ve üzerine 300 ml kaynar su ekleyin. Yaklaşık 5 dakika demlenmeye bıraktıktan sonra süzerek içebilirsiniz.
Kişnişin Yan Etkileri Nelerdir?
Karaciğer Sorunları: Uzun süreli ve fazla miktarda kullanılan kişniş, karaciğer sorunlarına yol açabilir. Bitkinin içerdiği yağ bileşenleri, çoğunlukla karaciğer fonksiyonlarını etkiler ve bu organın zarar görmesine neden olabilir. Kişniş, safra salgısının normalden fazla olmasına da yol açabilir.
Alerjik Etkiler: Özellikle kişniş tohumu tüketen bazı kişilerde deri dökülmeleri ve farklı alerjik etkiler gözlenmiştir. Şişme ve kaşıntı gibi vakalar da oluşabilir, ayrıca nefes almada zorluk çekme ve boğaz üzerinde baskı hissi yaratabilir. Kişniş tohumu bazen baş dönmesine de yol açabilir, bu nedenle bahsedilen alerjik etkilere karşı dikkatli olmanız gerekmektedir.
Gebelik ve Emzirme: Kişniş tohumunun gebelik ve emzirme dönemlerinde kullanılması tavsiye edilmemektedir, çünkü cenine veya anneye zarar verebilir. Kasların gevşemesine yol açan bu bitki, rahim kaslarını da gevşetir. Bundan dolayı emziren kadınlar ve anne adayları asla kişniş tüketmemelidir.
Nefes Alma Güçlüğü: Kişnişin fazla miktarda ve uzun süreli kullanılması boğaz kuruluğu, göğüs ağrısı ve boğazda sıkılma hissiyatı oluşturabilir. Dolayısıyla kişide nefes alma güçlüğü ortaya çıkar. Şayet nefes sorunları yaşıyorsanız, bu bitkiden uzak durmanız gerekir.
Güneşe Karşı Duyarlılık: Kişniş tohumu, bazı durumlarda güneş yanıklarının fazlalaşmasına yol açabilir ve cildin güneşe karşı duyarlılığı artar. Bilhassa güneşe karşı alerjisi olan bireylerin kişniş tohumu kullanmaları önerilmez.
Cilt Sorunları: Kişniş tohumu tüketen bireylerin bir kısmında cilt sorunlarının yaşandığı görülmüştür. Bilhassa kaşıntı, deri lezyonları, dermatit ve tahriş gibi vakalar görülebilir. Şayet bu belirtilerden herhangi birini görürseniz, kişniş tüketimini derhal bırakın.
Gastrointestinal Vakalar: Fazla miktarda ve uzun süreli tüketilen kişniş tohumu, bazı mide ve barsak sorunlarının oluşmasına yol açabilir. Bilhassa karın ağrısı, su kaybı, ishal ve iştah kaybı gibi vakalar görülür.
Adet Bozukluğu: Kişniş, çoğunlukla adet bozukluklarını gidermek amacıyla kullanılan bir bitkidir, fakat kişiden kişiye değişkenlik gösterebileceği için bazı kadınlarda ters etki yaratabilir. Böyle bir durum yaşanması halinde kişniş tüketimi bırakılmalı ve doktora başvurulmalıdır.
Yukarıda saydıklarımızın yanı sıra kişniş ürünleri; eklem ve diş ağrılarına, fıtığa, mide bulantısına ve mide solucanlarına da sebebiyet verebilir. Bu tür vakalar çok sık görülmese de, tedbiri elden bırakmamak gerekir. Tüm bu özelliklerinden dolayı kişniş tohumu tüketmeden evvel doktora danışmanızı öneririz. Kişniş tohumu birçok hastalığın tedavisinde yardımcı olan bir bitki olsa da, özellikle yukarıda bahsettiğimiz yan etkilere yol açabilir. İlgili yan etkiler bilinmeli ve olası hastalıklar açısından negatif etkileri araştırılarak bilinçli bir şekilde tüketilmelidir.
0 yorum